Bacówka PTTK na Rycerzowej położona jest na terenie Żywieckiego Parku Krajobrazowego, a w pobliżu znajdują się trzy rezerwaty przyrody. Pierwszy, najbliższy to „Dziobaki" - zachowujący fragmenty buczyny karpackiej, gdzie występują ponad 120-letnie drzewa. Drugi to „Muńcoł" i chroni występującą tam gromadnie śnieżyczkę przebiśnieg. Ostatni to „Oszast", gdzie po dziś dzień zachowała się pierwotna Puszcza Karpacka regla dolnego.

Morfologia Hali Rycerzowej jest wybitnie osuwiskowa. W zagłębieniach osuwiskowych będących silnie nawodnionymi obszarami, występują młaki i torfowiska. Jedno z takich torfowisk występuje w bezpośrednim sąsiedztwie schroniska, po jego południowej stronie. Po lewej stronie szlaku znajduje się niewielka nisza osuwiskowa zamknięta półkolistym wałem po osi, którego dawniej biegł szlak. Wewnątrz wału znajdowało się okresowe bezodpływowe jeziorko osuwiskowe zwane Sporkowym Stawkiem. Osiągało 15 metrów długości, 10 metrów szerokości i ponad 1 metr głębokości. Zasilane było z topniejących śniegów, opadów oraz okolicznych źródeł. Remont drogi gruntowej doprowadził do zagłady tego stawku.

Pomysłodawcą budowania w górach małych obiektów przeznaczonych wyłącznie dla turystów indywidualnych był Edward Moskała wybitny działacz PTTK, którego starania doprowadziły do powstania kilkunastu Bacówek PTTK w polskich górach.

Bacówka PTTK na Rycerzowej jest pierwszą wybudowaną bacówką PTTK w Polsce. Budowę rozpoczęto 1 sierpnia 1974 roku i zakończono dokładnie rok później. Uroczyste otwarcie nastąpiło 14 września 1975 roku. Bacówka została zaprojektowana przez inż. Stanisława Karpiela jako powtarzalny model architektoniczny wykorzystany przy budowie innych tego typu obiektów w górach. Drzewo pozyskano z okolicznych lasów. Stolarkę okienną i drzwi wykonał Zakład Remontowo-Budowalny PTTK w Kowarach. Deski na podłogi i dach przekazały Zakłady FOTO-PAM w Miastku. Natomiast budynek stawiała brygada ciesielska Krężeloków z Koniakowa. Zimą 1974/1975 gotowa była konstrukcja bacówki, która postawiono w Soblówce z zamiarem przetransportowania ją helikopterem. Okazało się to jednak niemożliwe, konstrukcję, zatem rozebrano i przewieziono furmankami na miejsce budowy.

Klub Bacówkarzy

W latach 1976-1983 działało w Bacówce PTTK na Rycerzowej oryginalne stowarzyszenie ludzi związanych z ruchem bacówkarskim - Klub Bacówkarzy. W pomieszczeniu dzisiejszej kotłowni znajdowała się siedziba Klubu, urządzona przez jego członków. Raz w roku Klub organizował tu uroczyste spotkania, na których zarówno rozstrzygano ważne dla Klubu kwestie jak i doskonale się bawiono. Klub posiadał własny organ prasowy, periodyk „Baca Radzi”.

„Aby promować ruch bacówkarski, Moskała założył w lecie 1976 roku Klub Bacówkarzy na Rycerzowej ( 3 VII 1976). Do uczestnictwa w Klubie zaprosił ludzi, którzy budowali Bacówki, lub pracując w PTTK wspierali ich budowanie(…).Edek sam opracował ceremoniał obrzędów bacowskich i zebrania nasze może bardziej posiady-biesiady, miały specyficzny smaczek. Edek, który piastował godność Bacy Naczelnego, sam redagował i wydawał periodyk „Baca Rządzi”. Cały pisany był w gwarze góralskiej Edka, a teksty były opatrzone jego dowcipnymi rysuneczkami. Do Klubu przychodzili nowi, odchodzili starzy, ale zawsze było około trzydziestu baców i juhasów. Na zebraniach dorocznych gromadziło się zazwyczaj około dwudziestu pięciu ludzi. Klub miał też własną góralska kapelę.(…).” [Marek Eminowicz” Edward Moskała Wspomnienie”]

Źródło: Bacówka PTTK na Rycerzowej

Zdjęcie w tle: Magdalena Sporek

Zdjęcia w tekście: Jacek Seweryn