Zákamenné to druga z kolei wioska po przekroczeniu granicy polsko - słowackiej w Glince.

Jaka jest jej historia?

Założona została 17 czerwca 1615 roku na prawie wołoskim. Nazwa tej wsi pochodzi od Kamiennego Wierchu, na którym jest położona. Z historii wiadomo, iż w 1659 roku zamieszkiwało tu 413 obywateli. Podczas powstań w XVII wieku gmina prawie całkiem opustoszała, dlatego Komitet Orawski zasiedlał opuszczone gospodarstwa ludźmi z innych części kraju. Mieszkańcy żyli z rolnictwa, uprawy lnu, tkaniu płótna, handlu nasionami, produkcji oleju lnianego i knotów na sprzedaż. Zákamenné było siedzibą administracji leśnej Komitetu Orawskiego.  Ludzie pracowali dla Komitetu Orawskiego jako drwale i flisacy oraz przy budowie stawów. W gminie było pięć młynów i tartak, zakłady obróbki kory dębowej i zakład produkcji sukna. Mieszkańcy utrzymywali się również z przewozu drewna z tartaku w Orawicach do Rajczy. Obecnie Zákamenné zamieszkuje 5020 osób, co stanowi największa liczbę mieszkańców Orawy.

Co warto tutaj zobaczyć?

Ważnym okresem w historii Zákamennégo był 20-letni pobyt i działalność nadleśniczego Komitetu Orawskiego Wiliama Rowlanda. Działał on na tym terenie od 1864 roku. Za jego kadencji powstała szkółka leśna, wybudowano sieć dróg leśnych oraz wyznaczono lasy chronione. W 1868 roku napisał broszurę: „Dlaczego trzeba chronić drzewa i krzewy w górach”. Do dzisiaj zachował się pamiątkowy kamień, który na  jego cześć  wystawili w 1886 roku leśnicy. Na kamieniu widnieje napis: „Chrońmy nasze lasy, ponieważ są one korzystne dla naszego życia i zdrowia.”

W gminie Zákamenné znajduje się Iza Pamięci Jana Vojtassaka i jego grób na starym cmentarzu. Jan Vojtassak (1877-1965) był księdzem, a od roku 1921 biskupem Kapituly Spisskiej. Od Roku 1940 był wiceprzewodniczącym Rady Państwa. Po roku 1945 oskarżono go o zdradę, osądzono i uwięziono. W ostatnich latach podjęte były starania o jego beatyfikację.

Na wzniesieniu zwanym Kalwarią zbudowano 14 kapliczek i centralną kaplicę, w której na ołtarzu znajdował się obraz Znalezienie Św. Krzyża autorstwa Maximiliana Rackayho. Kalwarie kazał wybudować ks. Juraj Ondriś (1814-1893), mecenas wielu instytucji, członek założycieli Słowackiej Macierzy oraz Stowarzyszenia Św. Wojciecha. Od 1922r. 15 sierpnia w gminie odbywa się odpust MB Zielnej, podczas którego odbywają się tradycyjne korowody w strojach ludowych.

W 1893 roku od uderzenia pioruna spalił się drewniany kościół. Mieszkańcy gminy pod przewodnictwem ówczesnego proboszcza Józefa Vojtićka wybudowali nowy murowany kościół. Obecnie Zákamenné posiada   dwa kościoły: Wniebowzięcia Maryi Panny i  nowy Kościół Św. Józefa (na zdjęciu  poniżej).

Źródło: mapa  „Gmina Ujsoły obec Zákamenné”, Interreg Polska- Słowacja

Foto: Gmina  Zákamenné